टेक बहादुर थापा : अछाम जिल्लामा असुरक्षित तरिकाले गर्भपतन गराउने महिलाहरुको संख्यामा कमी आउन सकेको छैन । विभिन्न कारणले अहिलेपनि महिलाहरुले असुरक्षित ढंगले गर्भपत गराउने गरेका एक तथ्याङकले देखाएको छ ।
सुचिकृत स्वास्थ्य संस्थाको अभाव, घरको दाबाब,नचाहादा नचाहदै गर्भरहनु, परिवार नियोजनका साधनहरु प्रयोग नगर्नु, सुचिकृत स्वास्थ्य संस्थामा गएर गर्भपत गर्न लाज मान्नु लगायतका कारणले अहिलेपनि महिलाहरु ज्यानलाई जोखिममा राखेर असुरक्षित ढंगबाट गर्भपतन गराईरहेका आईपास अछामले जनाएको छ ।
अछाम जिल्लामापनि योदर निकै बढिरहेको पाईएको छ । नेपालमा सन २०१४ को जिल्ला स्वास्थ्य कार्यालय अछामको तथ्याङक अनुसार बार्षिक रुपमा १ लाख ८६ हजार १ सय ४४ जनाले असुरक्षित तरिकाले गर्भपत गराउने गरेका आईपास नेपालले एक कार्यक्रका विच जानकारी गराएको छ ।
यस कारणले महिलाको स्वास्थ्य अवस्था निकै जोखिममा रहनुसाथै कमजोर समेत हुने गरेको पाईएको छ । अछाम जिल्लामा सुरक्षित तरिकाले गर्भपत गराउने जनशक्तिको अभाव रहेकालेपनि यो समस्या बढी देखिएको आईपास नेपालले जनाएको छ । अछाम जिल्लाभरी १५ वटा सुचीकृत स्वास्थ्य संस्था रहेका छन ।
जिल्लामा २ वटा अस्ताल, प्राथामिक स्वास्थ्य केन्द्र २ र ११ वटा स्वास्थ्यचौकीमा मात्रै सुरक्षित तरिकाले गर्भपतन गराउने ब्यवस्था गरिएको छ,तर जिल्लामा अन्य स्वास्थ्य संस्था तथा निजि क्लिनिकहरु बाट औषधी खाएर असुरक्षित ढंगले गर्भपतन गराउनेको संख्या बढि छ । सुचिकृत गरिएका केही स्वास्थ्य संस्थामापनि तालिमप्राप्त स्वास्थ्यकर्मीको अभाव रहेको पाईएको छ ।
अछाम जिल्लामा २०७६/७७ मा विभिन्न सुचिकृत स्वास्थ्य संस्थामा २ सय ११ जनाले सुरक्षित गर्भपतन गराएका छन,भने ०७५/०७६ मा २ सय १९ जना र ०७४/०७५ मा २ सय ७३ जनाले गर्भपत गराएका स्वास्थ्य कार्यालय अछामको तथ्यांकमा उल्लेख गरिएको आईपास नेपालका उपेन्द्र कुवँरले जानकारी दिनुभएको छ ।
यसका लागि स्थानिय सरकारले पहल गर्नुपनि भएपनि स्थानिय सरकारबाट पनि सकारात्मक पहल भएको पाईएको छैन । कानुन बमोजिम निज महिलाको स्वास्थ्य अवस्था ठिक छ र महिलाको समहमतिभयो भने १२ हप्ताको गर्भ गर्भपतन गराउने ब्यवस्था रहेपनि अछाम जिल्लामा भने महिलाहरुले असुरक्षित तरिकाले गर्भपत गराउदा निकै भयाबह स्थिति देखिएको छ ।
आईपासले आयोजना गरेको सुरक्षित गर्भपतन लैङ्गिक हिंसा सम्बन्धि अन्र्तक्रिया कार्यक्रममा सहभागि जिल्लाका पत्रकारहरुले यो गम्भिर बिषय भएकाले यो बिषयलाई आ आफ्नो सञ्चार माध्यमबाट उठानगरि सम्बन्धित निकायलाई घचघच्याउने प्रतिबद्धता जनाएका थिए ।
गर्भपतन जस्तो सवालमा स्थानीय सरकार गम्भिर नभएको देखिएकाले यस्ता सवालमा सरोकारवाला सबै जिम्मेवार हुनुपर्ने अन्र्तक्रिया कार्यक्रममा सहभागि पत्रकारहरुको जोड थियो । कार्यक्रमको सहजिकरण आईपास नेपालका प्रदेश संयोजक प्रदिप अर्याल र उपेन्द्र कुवँरले गर्नुभएको थियो ।
